In 2017 ging het  Erasmus Student Network (ESN) een exclusief partnerschap aan met low costmaatschappij Ryanair. Erasmus-studenten  kunnen genieten van kortingen op vluchten, gratis incheckbagage en op maat gemaakte reisaanbiedingen. Ryanair biedt dit promotieprogramma naar eigen  zeggen aan om  de Erasmus-ervaring van alle Europese studenten te verbeteren.

Stay Grounded en Zomer Zonder Vliegen willen het Erasmus Student Network oproepen een einde te maken aan hun partnerschap met Ryanair en om in plaats daarvan het gebruik van alternatieven te promoten en samen te werken met spoorwegmaatschappijen.

_______________________________

*** for english version of the letter: see here at our friends of Stay Grounded ***

OPEN BRIEF aan Kostis Giannidis, Int. Board’s President, Erasmus Student Network (ESN) 

Wenen/Gent, 30 januari 2020

Geachte voorzitter, geachte secretaris,

ESN's partnerschap met Ryanair: in het licht van de klimaatcrisis niet meer van deze tijd

Namens het Stay Grounded Network en Zomer Zonder Vliegen willen we onze bezorgdheid uitdrukken over de samenwerking van ESN met Ryanair. We leven in een tijd van klimaatnoodtoestand (i) en daarom vragen we u ten stelligste om dit partnerschap met een aanbieder van de meest vervuilende vorm van transport zo snel mogelijk te beëindigen. We stellen voor dat u  in plaats daarvan kiest voor partnerschappen met spoorwegmaatschappijen en studenten bijvoorbeeld aanmoedigt gebruik te maken van Interrail. We staan graag tot uw dienst om u bij dit proces te ondersteunen.

Met Zomer Zonder Vliegen voeren we een bewustmakingscampagne over de klimaatimpact van vliegreizen. Op een positieve manier willen we mensen uitdagen de alternatieven voor vliegreizen te (her)ontdekken. We doen dit als deel van de internationale netwerkorganisatie Stay Grounded, die wereldwijd meer dan 150 aangesloten organisaties vertegenwoordigt. Allemaal samen bundelen we de krachten om een ​​rechtvaardig en milieuvriendelijk transportsysteem te ontwikkelen en pleiten we ervoor om de luchtvaart terug te brengen binnen de grenzen van een leefbare planeet. De position paper van Stay Grounded wordt bovendien ondersteund door tientallen andere organisaties.

We hebben onlangs kennis genomen van uw klimaatschadelijke samenwerking met Ryanair. Luchtvaart is de vorm van vervoer met de grootste klimaatimpact [ii] en vertegenwoordigt ten minste 2,5% van alle energiegerelateerde CO2-emissies [iii]. Luchtvaart is trouwens een privillege waar slechts een relatief beperkt deel van de wereldbevolking kan van genieten [iv] en bovendien bestaat de huidige luchtvaart enkel bij gratie van oneerlijke belastingvrijstellingen [v].

De luchtvaartindustrie lijkt sterk gericht op voortdurende expansie en is één van de snelst groeiende bronnen van broeikasgasemissies. We hebben alle redenen om aan te nemen dat de uitstoot zal blijven groeien door de exponentiële groei van de vliegtuigvloot en de passagiersaantallen. In Europa is de uitstoot door de luchtvaart sinds 1990 verdubbeld en wereldwijd zal de uitstoot nog eens toenemen met een factor twee, drie of zelfs meer tegen 2050. De leefbare toekomst van onze planeet staat op het spel in en we moeten nu handelen, voordat het te laat is! Meer informatie over de effecten van de luchtvaart en de alternatieven vindt u in het rapport dat Stay Grounded afgelopen december uitbracht.

In 2019 kwam Ryanair in de top tien van grootste uitstoters van broeikasgassen in Europa. Tot twee jaar geleden was dat toplijstje van meest vervuilende bedrijven in Europa een exclusief kransje van steenkoolcentrales. Bijna 25% van alle luchthavens die door Ryanair bediend worden, worden daarbij ondersteund door de lokale autoriteiten. De low-cost carrier is Europa's tweede grootste luchtvaartmaatschappij en vervoert 153 miljoen passagiers per jaar, op meer dan 2.400 dagelijkse vluchten vanuit 86 luchthavens, die meer dan 200 bestemmingen in 40 landen met elkaar verbinden.

Door een einde te maken aan het programma van studentenaanbiedingen van Ryanair, zou ESN een duidelijke boodschap uitsturen naar haar 40.000 leden en de 350.000 internationale studenten die het elk jaar bereikt. Enkel zo zou ESN de Europese Unie pas echt steunen in haar strijd tegen de klimaatverandering.

De keuze om een einde te maken aan het partnerschap zou ook een enorm positief effect hebben voor ESN op het gebied van public relations, en kan een inspirerend voorbeeld vormen voor  een waaier aan andere organisaties, bedrijven en overheidsinstellingen om hun reis- en partnerschapbeleid te herbekijken.

Laat het heel duidelijk zijn: we willen hoegenaamd geen afbreuk doen aan het werk van ESN. Een stopzetting van de samenwerking met Ryanair hoeft absoluut geen invloed te hebben op de mogelijkheden voor studenten om internationale ervaringen op te doen, integendeel. Daarom willen we voorstellen dat ESN partnerschappen aangaat met Europese spoorwegmaatschappijen, om op die manier kortingen en aanbiedingen aan haar leden te kunnen voorzien. Reizen met de trein is niet alleen milieuvriendelijker, maar kan ook een unieke ervaring voor studenten zijn! Stay Grounded brengt u graag in contact met groepen in heel ons continent, die werken aan het promoten van treinen en klimaatvriendelijk reizen in Europa.

Ik vraag u nogmaals om te overwegen het partnerschap van ESN met Ryanair te beëindigen. Wees een voorloper, geen achternaholler.

Aarzel niet om contact met ons op te nemen als u deze punten verder wilt bespreken. Wij verheugen ons op uw reactie.

 Zomerse groeten, 

Magdalena Heuwieser, mede-oprichter en internationale coördinator van Stay Grounded

Toby Lauwerier, Peter Paul Vossepoel, Bart Van Gotha e.a., namens Zomer Zonder Vliegen

_______________________________

[i] Het Europees Parlement riep vorig jaar de noodtoestand van het klimaat uit (https://www.europarl.europa.eu/news/en/press-room/20191121IPR67110/the-european-parliament-declares-climate-emergency).

 [ii]  De totale klimaatimpact van een reis per vliegtuig is volgens de meest voorzichtige berekingen tot 10 keer groter dan de reis per trein (per persoon per kilometer), meer hierover in de FAQ's op onze website. 

 [iii] Dit cijfer houdt echter geen rekening met niet-CO2-effecten. Al in 1999 heeft het IPCC aanbevolen om deze effecten mee op te nemen in de berekening en schatte daarom de totale klimaatimpact van de luchtvaart twee tot vier keer groter dan louter de impact t.g.v. de CO2-uitstoot. 

 [iv] Slechts tussen de 10 en de 20 % van de wereldburgers heeft ooit een voet aan boord van een vliegtuig gezet. Voor wat betreft het aantal vliegtuigpassagiers per land, worden bijvoorbeeld in de UK 70% van de vluchten genomen door15% van de bevolking en meer dan de helft van de Britten vliegt nooit (http://afreeride.org/about/).

 [v] De luchtvaartindustrie geniet van een speciale voorkeursbehandeling ten opzichte van andere vervoerswijzen: vliegmaatschappijen en luchthavens ontvangen exuberante belastingvoordelen en subsidies, op vliegtuigtickets wordt in de meeste landen geen BTW of andere taksen geheven, waardoor vliegtickets zo kunstmatig goedkoop kunnen zijn, enzovoort.