Op de lagere school leerden we al dat onze atmosfeer eigenlijk als een serre werkt. Door de toename van broeikasgassen raakt de energiebalans van die serre in de war. Door de radiative forcing - er valt meer energie in op aarde dan dat er terug wordt uitgestraald - warmt broeikas Aarde op. Daarnaast zorgen ook de vorming van condenssporen en cirruswolken voor opwarmingseffecten, evenals de emissies van andere niet-broeikasgassen, zoals NOx en roetdeeltjes. Om een goed beeld te krijgen van de werkelijke impact van vliegtuigemissies op het klimaat, worden deze bijkomende opwarmingseffecten door de meeste CO2-calculators meegenomen in de berekening.
Over de impact van broeikasgassen op de opwarming bestaat unanieme wetenschappelijke consensus. De klimaateffecten van niet-broeikasgassen veroorzaakt daar vliegtuigemissies en hun onderlinge correlaties worden wetenschappelijk nog niet volledig begrepen, maar het inzicht erover is zeker de laatste tien jaar in hoge mate toegenomen. In een recente studie uitgevoerd in opdracht van de Europese Commissie wordt aangetoond dat de totale klimaatimpact van de luchtvaart driemaal (driemaal!) groter is dan de klimaatimpact enkel en alleen ten gevolge van de CO2-uitstoot door de vliegtuigen. De feiten worden steeds duidelijker, het is tijd dat het beleid volgt en rekening gehouden wordt met de werkelijke klimaatimpact van de luchtvaart!
Doe het zelf
Online vind je een groot aanbod aan CO2-calculators - vaak gekoppeld aan een compensatietool - waarmee je de uitstoot van een vliegtuigreis kan berekenen (zie ook de vraag over compensatie elders in de FAQ’s). De calculators zijn gebaseerd op overheidsstudies over emissiefactoren (de uitstoot per passagier per reizigerskilometer van verschillende transportmodi). Wij probeerden er een aantal uit.
Berekening van de CO2-uitstoot met verschillende calculators (CO2e kg/pp)
bron: divers
De verschillende CO2-calculators geven verschillende uitkomsten. Bij sommige calculators kan je het type vliegtuig opgeven, daarnaast gebruiken de verschillende calculators ook verschillende RFI’s, Treecological brengt de uitstoot tijdens de productie en het transport van de brandstof mee in rekening, er worden aannames gedaan over de bezettingsgraad van het vliegtuig (Greenseat en ICAO houden daar bijvoorbeeld geen rekening mee), enzovoort. De verschillen zie je in de tabel - het gaat telkens om de totale uitstoot CO2e voor een retourvlucht.
Greenseat houdt bij haar berekeningen helemaal geen rekening met de radiative forcing index, wat het grote verschil met de andere calculators verklaart. Ook ICAO (de sectororganisatie van de internationale luchtvaart) doet dat niet, maar zelfs dan is de door deze calculator berekende uitstoot erg laag. De calculators van Greenseat en ICAO zijn dus weinig relevant want hoe dan ook misleidend. De andere in de tabel vermelde calculators kunnen beschouwd worden als goede rekentools.
Aan de verschillende calculators is telkens een compensatietool verbonden. Elke tool gebruikt een eigen prijszetting voor 1 ton CO2. Als door de ene calculator een lagere CO2-uitstoot berekend wordt, kan die alsnog tot een hoger compensatiebedrag leiden dan een andere calculator.
Grootteordes
Welke calculator of onderliggende methodologie je ook gebruikt, de grootteordes spreken hoe dan ook voor zich. De uitstoot van één enkele vliegreis kan al jouw inspanningen om je persoonlijke CO2-uitstoot te verkleinen in één klap teniet doen, dat is ondertussen wel duidelijk, niet?
Meer weten?
- In deze masterthesis (UGENT) vind je een grondige evaluatie van verschillende compensatietools en bevattelijke informatie over de CO2-uitstoot door vliegreizen.
- De gamechanging studie in opdracht van de Europese Commissie die eind 2020 gepubliceerd werd over de totale klimaatimpact van de luchtvaart, door CO2 en niet-CO2-emissies vind je hier.
