Wat zeggen de cijfers? In 2016 deed de luchthaven van Zaventem een onderzoek naar het aantal zakenreizigers. Van alle (vertrekkende) reizigers gaf 33% aan dat ze op zakenreis waren, 47% ging op reis voor vakantie en vrije tijd en 20% gaf aan dat ze vrienden en/of familieleden gingen bezoeken. De luchthaven stelt zelf dat het aantal zakenreizigers hoog is door de nabijheid van oa. de Europese instellingen. Wereldwijd zou amper 13 procent van de internationale vliegreizen werkgerelateerd zijn.

Moraal van het verhaal: het beteugelen van de grote impact van vliegreizen is een én-én-verhaal, een gedeelde verantwoordelijkheid van zowel vakantiereizigers als het van het bedrijfsleven en overheden. Ieder individu kan voor zichzelf beslissen om minder te gaan vliegen, en zo een zeer belangrijk steentje bijdragen tot het terugdringen van de klimaatopwarming.

Het klopt natuurlijk dat in China, maar ook elders in de wereld, een nieuwe middenklasse ontstaat die ook meer een meer toegang krijgt tot vliegreizen. Uiteraard is de ongebreidelde groei van de luchtvaart een probleem dat wereldwijd moet aangepakt worden. Maar dat is een argument waar we verder niet veel mee kunnen, niet meer dan een alibi om vooral zélf niets te hoeven doen. Het is onze overtuiging dat de keuze om minder te vliegen een goede keuze is, en dat staat los van de keuzes van anderen.

… En eet je trouwens wel veggie? Overbevolking, dan denkt iedereen meteen aan die arme mensen in Azië en Afrika en hun collectief lidmaatschap bij de bond der kroostrijke gezinnen. Helaas, de gezinsomvang van de Aziaat-in-de-straat halveren zou weinig zoden aan de dijk brengen. De Afrikanen-met-de-pet hebben een onevenredig klein aandeel in de mondiale klimaat- en milieuimpact, zelfs als nog maar een fractie van de bevolking in het Zuiden onze levensstijl en consumptiepatronen zou overnemen, worden de problemen alleen maar groter.

Vanuit Westers standpunt is de focus op overbevolking een zoveelste gemakkelijkheidsoplossing, alsof het probleem niet meer dan een ver-van-ons-bed-show is. Het zijn nóg maar eens de anderen die iets moeten doen (of in dit geval niet doen). Uiteraard is bevolkingsreductie een deel van de oplossing voor de planetaire crisis waarin we ons bevinden, maar die reductie kan er onmogelijk van vandaag op morgen komen. De ouders van morgen zijn immers vandaag al geboren. Het is ónze levensstijl die fundamenteel moet veranderen, enkel dat zal onze planeet leefbaar houden voor de kinderen van overmorgen.

Het toerisme is een belangrijke pijler in de wereldeconomie. Dit jaar alleen al groeide de sector met 4,6%. De World Travel & Tourism Council (WTTC) telde 313 miljoen mensen die actief zijn in de toerismesector. Ze verwachten dat dit aantal over 10 jaar nog met 11% zal gestegen zijn.

Et alors? Er is geen mens die op reis gaat ‘om de lokale economie te steunen’, dat is hoogstens een handig te gebruiken neveneffect van onze onstilbare reisdrang. Veel vakantiebestemmingen zijn geëvolueerd naar een systeem dat volledig ten dienste staat van binnengevlogen toeristen. We hebben een wereld gecreëerd waarin een grote meerderheid afhankelijk is van een onhoudbaar consumptiepatroon van een minderheid. De weg terug wordt steeds moeilijker.

We worden eerlijk gezegd een beetje moe van dergelijke oprispingen, zeker wanneer ze komen van mensen die een forum krijgen in het publieke debat. Het is doodjammer om vast stellen dat we in het levensbelangrijke klimaatdebat nog maar maar op het niveau zitten van dergelijke dooddoeners. Het debat krijgt zo meer iets van een stellingenoorlog in plaats van een zoektocht naar de oplossingen voor een planetaire crisis. Met Zomer Zonder Vliegen pleiten we voor feitelijkheden, nuance en bedachtzaamheid, in plaats van slogantaal in snelle columns. Amen!

.