Als we de klimaatverandering beneden de 1,5 graden grens willen houden (zoals vastgelegd in het Klimaatakkoord van Parijs) mag een wereldbewoner gemiddeld niet meer dan 2,1 ton CO2 per jaar uitstoten tegen 2050. Met de hoeveelheid CO2 die we nu en in de toekomst de lucht inblazen enkel en alleen al door te vliegen, zal ons dat nooit lukken.
Fact check
België stoot ruim 100 miljoen ton CO2 per jaar uit, de gemiddelde Belg dus goed negen ton. Belangrijke nuance: het gaat om de uitstoot die effectief op Belgisch grondgebied gebeurd door gezinnen, overheid en bedrijven - de territoriale uitstoot. Ook elders in de wereld veroorzaken wij Belgen uitstoot - de uitstoot door consumptie. Niet alleen je trui of televisie, maar ook je CO2 is made in China. Anderzijds zijn we ook een exportland en is een deel van de uitstoot op Belgisch grondgebied toe te schrijven aan consumptie in andere landen. Het effectieve totale CO2-plaatje van de gemiddelde Belg bedraagt op die manier 20 ton.
Wij Belgen leven serieus boven onze stand. Los van de bedrijven, de overheden en de overheidsinvesteringen stoten alleen al de Belgische gezinnen ongeveer 14 ton CO2 per persoon uit door alles wat we consumeren en hoe we leven - van de bouw en inrichting van van ons huis tot wat we kopen in de supermarkt, kledingwinkel of op die keihandige webshop.
Uitstoot door consumptie (ton CO2e/jaar)
bron: Mirarapport Vlaanderen e.a.
Als individu is het schrappen van vliegreizen één van de meest betekenisvolle en efficiënte keuzes die je kan maken om je CO2-voetafdruk te verminderen, samen met onder andere de keuze voor een vegetarisch dieet of om minder of niet meer met de auto te rijden. Het licht uitdoen of je verlichting vervangen door ledlampen: prima, maar de milieuwinst die je er mee haalt is jammer genoeg relatief beperkt.
En door niet op een vliegtuig te stappen? Met een halve ton uitstoot geraak je nauwelijks Europa uit, voor een reisje naar New York zit je al boven de 2 ton uitstoot en als je naar heen en terug naar Australië vliegt blaas je 7 ton CO2-equivalenten de lucht in.
Uitstoot door consumptie (ton CO2e/jaar)
bron: Milieudefensie
Nuance
Het is onmogelijk de exacte CO2-uitstoot van een individu en de potentiële uitstootreductie te becijferen. Alle cijfers gaan steeds om gemiddelden, om grootteordes, ze gelden steeds bij benadering. Dat vliegreizen een substantiële bijdrage vormen in iemands persoonlijke CO2-voetafdruk is echter ontegensprekelijk.
Anderzijds is de strijd tegen de klimaatopwarming geen verhaal van één oplossing, er is niet één initiatief is dat vandaag kan zorgen voor de toekomst die we morgen nodig hebben. Met Zomer Zonder Vliegen focussen we ons op vliegreizen, maar zijn we ook deel van een groter verhaal. Elke actie, gedragsverandering of verandering in consumptie is voor ons waardevol, laat dat duidelijk zijn. Zo mogelijk nog belangrijker: het gaat niet enkel om gedragsverandering door individuen alleen maar om een gedeelde verantwoordelijkheid van burgers, overheden en bedrijven.
Meer weten?
- In de studie Koolstofvoetafdruk van de Vlaamse consumptie door het VITO lees je alles over de CO2-uitstoot door de consumptie van de gemiddelde Vlaming.
- De Global Carbon Atlas visualiseert de wereldwijde uitstoot per land en volgens een aantal andere parameters.
- In een bijdrage in Environmental Research Letters gingen Zweedse wetenschappers op zoek naar de meest effectieve gedragswijzigingen om je persoonlijke CO2-uitstoot te verminderen.
